Bilim adamları, evlatların maymun çiçeği söz mevzusu olduğunda daha çok risk altına olabileceğini, evcil hayvanların virüs barındırma riskinin ise düşük bulunduğunu belirtti.
Maymun çiçeği virüsü bilhassa Avrupa kıtasını tesiri altına aldı. 20’den fazla ülkede görülen virüste olay sayısı 250’yi geçti.
Virüs sebebiyle halk endişeye kapılırken, Birleşik Krallık’taki bilim adamlarından kafalardaki sual işaretlerini giderecek izahat geldi.
Birleşik Krallık Sıhhat Güvenliği Ajansı, genel nüfusa yönelik riskin düşük bulunduğunu belirterek, “İnsanlardan vücutlarının herhangi bir yerinde lekeler, ülserler yada kabarcıklar şeklinde görünebilecek yeni döküntü yada lezyonlara karşı dikkatli olmalarını istiyoruz.” açıklamasında bulunmuş oldu.
Maymun çiçeği hakkında oldukca sorulan sorular
En oldukca görülen emareler nedir?
“Başlangıçta, maymun çiçeği grip benzeri bir hastalığa niçin olur: ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, sırt ağrısı, şişmiş lenf ve bitkinlik. Bir ila beş gün içinde, çoğu zaman ilkin yüzde, sonrasında cinsel organlar da dahil olmak suretiyle vücudun öteki bölgelerine yayılan bir döküntü ortaya çıkar. Döküntü suçiçeğine benzer. Minik, sıvı dolu kabarcıklara dönüşen kabarık noktalar olarak adım atar. Bu kabarcıklar, sonunda düşen kabuklara dönüşür. Hastalık dört haftaya kadar sürebilir, sadece bir çok olay herhangi bir tedavi olmaksızın kendi kendine düzelir.”
Bir kişinin maymun çiçeği testi pozitif çıkarsa ne olur?
“Bir kişiye maymun çiçeği olduğundan şüpheleniliyorsa, Covid-19 için kullanılan deriden ve boğazdan alınan sürüntüler kullanılarak yapılanlar şeklinde bir PCR testi yapılacaktır Spesifik bir tedavi yoktur ve İngiltere Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) şu anda semptomların hafifçe olması durumunda hastalara iyileşene kadar evde kalmalarının tavsiye edilebileceğini söylüyor.
Birleşik Krallık Sıhhat Güvenliği Ajansı ekipleri, teyit edilmiş vakaların yüksek riskli temaslılarıyla temasa geçiyor ve onlara 21 güne kadar soyutlama etmelerini tavsiye ediyor. Bununla beraber hastalara çiçek hastalığı aşısı da önerilebilir.”
“Bilimsel düşünce birliği yeni, koronavirüs olmayacağı yönünde”
Birleşik Krallık’ın en meşhur bulaşıcı hastalıkları uzmanları da şu sorulara cevap verdi:
Maymun çiçeği virüsü, koronavirüs şeklinde olacak mı?
“Covid-19’a yol açan virüs şeklinde, maymun çiçeği de hayvanlardan insanlara sıçradı fakat benzerliğin olduğu tek nokta bu. Şu anda genel bilimsel düşünce birliği yeni, koronavirüs olmayacağı yönünde, bu aynı şekilde artmayacak.”
Bir yerden çıkan virüsü niçin çeşitli ülkelerde görüyoruz?
“Hemen hemen kimse kati olarak bilmiyor fakat teoriler var. Gerçekte, maymun çiçeği tehdidi birkaç senedir büyüyor. 2003 senesinde ABD’da bir salgın vardı ve Wisconsin, Illinois ve Indiana eyaletlerinde toplam 72 doğrulanmış yada şüpheli olay kaydedildi. Enfeksiyonun davet köpekleri ve altı Afrika kemirgen türü de dahil olmak suretiyle Gana’dan egzotik hayvanların bir sevkiyatı ile ithal edildiğini ileri sürdü.
Nijerya, 2017’de bugüne dek devam eden 241’i doğrulanmış 558 şüpheli olay ile salgından etkilendi. Bu konudaki en popüler hipotez, artışın, bununla birlikte maymun hastalığına karşı bir miktar koruma elde eden çiçek hastalığı aşısının kullanımının azalmasıyla bağlantılı olduğudur.”
Cinsel yolla bulaşan bir hastalık mı?
“Maymun çiçeğinin yayılmasının birincil yolu HIV şeklinde cinsel temas değildir. Sadece cinsel ilişki esnasında ten tene temas, eşlerden birinde maymun çiçeği lezyonları var ise bulaşmaya niçin olabilir.”
Maymun çiçeği virüsü öldürücü mü?
“Maymun çiçeğinin iki türü vardır ve dolaşımda olan Batı Afrika türü daha azca öldürücüdür. Orta Afrika yada Kongo Havzası virüsü daha şiddetlidir. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, minik çocuklar, hamile bayanlar ve yaşlılar daha büyük risk altındadır. Her ikisi için de ölüm oranları yüzde bir ve yüzde on olarak belirlendi. Şiddetli maymun çiçeği zatürreye, ciddi bir akciğer rahatsızlığına ve sepsise, potansiyel olarak ölümcül bir bağışıklık sistemi reaksiyonuna, beynin şişmesine ve gözün önündeki saydam lens olan korneanın zarar görmesine bağlı olarak görme yitirilmesine yol açabilir.”
Çocuklar için daha mı tehlikeli
“Eldeki oldukca sınırı olan bilgiye nazaran yanıt evet. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), ufaklıklara virüs bulaşırsa, büyük olasılıkla daha azca olgun bağışıklık sistemleri sebebiyle enfeksiyonla savaşmayı zor bulabilecekleri için ciddi hastalık riski altında olabileceklerine dikkat çekiyor. Afrika’da maymun çiçeği en sık çocuklarda görülüyor. Çocuklar yırtıcı kemirgenlerle oynuyor ve arkasından enfeksiyonu kapıyorlar. Bir çok süre bir hanedeki ilk olay, ondan sonra onu ebeveynlerine aktaran bir çocuktur.”
Evcil hayvanlar risk altında mı?
“Muhtemelen geçer. Çevre, Besin ve Köy İşleri Bakanlığı şu anda, virüs testi pozitif çıkan kişileri, virüsün hayvana bulaşması ve ondan sonra başkalarına bulaşması durumunda, kendilerini izole ettikleri süre süresince aile köpekleri ve kedilerinden uzak durmaya çağıran bir kılavuz hazırlıyor. Aslolan kaygı, maymun çiçeğinin evcil hayvanlarda endemik hale gelmesi ve ondan sonra oldukca sayıda insanı enfekte etmesidir. İngiliz Baytar Derneği, evcil hayvanların virüsü barındırma riskinin düşük bulunduğunu, sadece enfekte evcil hayvan sahiplerinin karantina esnasında onlardan kaçınmasının mantıklı bulunduğunu söylemiş oldu.”
Kaynak: webhane.com
